Нябожчыкава люстра (на белорусском языке) - Кристи Агата (книги полностью бесплатно txt) 📗
Як вiдаць, Пуаро быў дакладна там, дзе i тады, калi яна ўпершыню ўбачыла яго.
- Вы вельмi рана прачнулiся, мадэмуазель?
- Я кепска спала. У мяне быў якраз такi агiдны стан, якi бывае ў пяць ранiцы.
- Цяпер не зусiм так рана, як вы думаеце!
- Я адчуваю сябе так! А зараз, мой супердэтэктыў, што мы аглядаем?
- Як што, вывучаем, мадэмуазель, сляды.
- Сляды ёсць.
- Чатыры сляды, - працягваў Пуаро. - Вось, я вам iх паказваю. Два - да акна, два - адтуль.
- Чые? Садоўнiкавы?
- Мадэмуазель, мадэмуазель! Гэта адбiткi малых элегантных жаночых туфелек на высокiм абцасе. Зiрнiце, пераканайцеся самi. Ступiце, прашу вас, на зямлю вось тут, побач з iмi.
Сьюзен хвiлiнку павагалася, потым нясмела паставiла нагу на глебу там, дзе паказаў Пуаро. Яна была абута ў невялiчкiя туфлi-лодачкi з цёмна-карычневай скуры на высокiм абцасе.
- Бачыце, вашы амаль такога ж памеру. Амаль, але не зусiм. Гэтыя другiя зроблены трохi большай, чым ваша, нагой. Магчыма, гэта сляды мiс Шэвенi-Гарэ, або мiс Лiнгард, цi нават лэдзi Шэвенi-Гарэ.
- Не лэдзi Шэвенi-Гарэ - у яе маленькiя ногi. Людзi ў тыя часы ўхiтралiся мець маленькiя ногi. А мiс Лiнгард носiць смешныя чаравiкi з нiзкiмi абцасамi.
- Дык гэта сляды мiс Шэвенi-Гарэ... А, так, я памятаю, яна згадвала, што выходзiла ў сад учора вечарам.
Ён павёў яе назад вакол дома.
- Мы ўсё яшчэ iдзём па следу?
- Ну, вядома ж. Зараз мы зойдзем у кабiнет сэра Гервазы.
Ён пракладваў дарогу. Сьюзен Кардвэл iшла за iм.
Дзверы па-ранейшаму паныла звiсалi. Унутры пакой быў такi ж, як i ўчора вечарам. Пуаро адсунуў шторы i ўпусцiў у пакой дзённае святло. Ён пастаяў, пазiраючы на бардзюр хвiлiну-дзве, а потым сказаў:
- Мяркую, вы не дужа добра знаёмы з рабаўнiкамi, мадэмуазель?
Сьюзен Кардвэл са шкадаваннем адмоўна пакiвала галавой.
- Баюся, не, мiстэр Пуаро.
- Галоўны канстэбль таксама не можа пахвалiцца сяброўскiмi адносiнамi з iмi. Яго сувязi з крымiнальнiкамi заўсёды былi строга афiцыйныя. У мяне - не гэтак. Аднойчы я меў вельмi прыемную гутарку з рабаўнiком. Ён расказаў мне цiкавую штуку пра французскiя вокны - трук, якi часам можа выкарыстоўвацца, калi запор даволi свабодны.
Гаворачы, ён павярнуў ручку левага акна, прэнт пасярэдзiне выйшаў з адтулiны ўнiзе, i Пуаро пацягнуў абедзве палавiны французскага акна да сябе. Ён шырока расчынiў iх, а потым зачынiў зноў - зачынiў, не паварочваючы ручку, каб прэнт не апусцiўся ў свой паз. Ён выпусцiў ручку, хвiлю пачакаў, а потым рэзка стукнуў знiзу ўгору па цэнтры прэнта. Ад удару прэнт апусцiўся ўнiз у паз - ручка сама павярнулася.
- Вы бачыце, мадэмуазель?
- Думаю, так.
Сьюзен аж пабялела.
- Акно зараз зачынена. Немагчыма ўвайсцi ў пакой, калi акно зачынена, але можна выйсцi з пакоя, пацягнуць створкi звонку, потым стукнуць, як я зрабiў, i запор iдзе ўнiз, паварочваючы ручку. Акно, такiм чынам, шчыльна зачынена, i кожны, хто паглядзiць на яго, скажа, што яно было зачынена знутры.
- Гэта тое... - Голас Сьюзен злёгку задрыжаў. - Гэта тое, што адбылося ўчора вечарам.
- Думаю, тое, мадэмуазель.
Сьюзен з роспаччу сказала:
- Я не веру нiводнаму гэтаму слову.
Пуаро не адказаў. Ён падышоў да камiннай палiцы. Потым рэзка павярнуўся.
- Мадэмуазель, прашу вас быць за сведку. Я ўжо маю аднаго сведку, мiстэра Трэнта. Ён бачыў, як я знайшоў гэты маленькi асколачак люстра ўчора вечарам. Я казаў пра яго яму. Я пакiнуў яго там, дзе ён быў, для палiцыi. Я нават сказаў галоўнаму канстэблю, што разбiтае люстра - гэта важны ключ. Але ён не надаў значэння майму намёку. Зараз вы сведка таго, як я кладу гэты асколачак люстра (на якi, памятайце, я ўжо звярнуў увагу мiстэра Трэнта) у маленькi канверт, вось так. Сказана - зроблена. I я пiшу на iм - так - i запячатваю. Вы сведка, мадэмуазель?
- Але... толькi... толькi я не ведаю, што гэта значыць.
Пуаро перайшоў на другую палавiну пакоя. Ён стаяў перад сталом i пiльна глядзеў на раструшчанае люстра на сцяне насупраць.
- Я скажу вам, што гэта значыць, мадэмуазель. Калi б вы стаялi тут учора вечарам, гледзячы ў гэтае люстра, вы маглi б убачыць у iм, як адбывалася забойства.
12
Упершыню ў жыццi Рут Шэвенi-Гарэ - зараз Рут Лэйк - прыйшла снедаць своечасова. Эркюль Пуаро быў у зале i адвёў яе ўбок, перш чым яна зайшла ў сталовую.
- У мяне ёсць адно пытанне да вас, мадам.
- Слухаю.
- Вы былi ў садзе ўчора вечарам. Цi ступалi вы хоць раз на клумбу, што за акном кабiнета сэра Гервазы?
Рут здзiўлена паглядзела на яго.
- Так, двойчы.
- А! Двойчы. Як двойчы?
- Першы раз я рвала астры нейдзе каля сёмай гадзiны.
- Вам не здаецца, што гэта быў даволi дзiўны час, каб iрваць кветкi?
- Так, праўда. Я нарвала кветак учора ранiцай, але Ванда сказала пасля гарбаты, што кветкi на стале не надта свежыя. Я падумала, што нiчога, пастаяць i гэтыя, таму не нарвала свежых.
- Але ваша мацi папрасiла вас нарваць? Праўда?
- Праўда. Вось я i выйшла якраз каля сямi гадзiн. Я нарвала кветак з гэтага боку бардзюра, бо наўрад цi хто-небудзь ходзiць тут, i таму не страшна сапсаваць выгляд.
- Ну, ну, а другi раз. Вы сказалi, што выходзiлi другi раз?
- Гэта было якраз перад абедам. Я трошкi заплямiла сукенку брыльянцiнам каля пляча. Ленавалася пераапрануцца, i нiводная з маiх штучных кветак не падыходзiла да жоўтай сукенкi. Я ўспомнiла, што бачыла познюю ружу, калi рвала астры, i хуценька выйшла, знайшла яе i прыкалола да сукенкi.
Пуаро павольна кiўнуў галавой.
- Так, я памятаю, што на вас была ружа ўчора вечарам. Колькi было часу, мадам, калi вы сарвалi гэтую ружу?
- Я проста не памятаю.
- Але гэта iстотна, мадам. Падумайце... Паразважайце...
Рут нахмурылася. Кiнула на Пуаро быстры позiрк i адвяла вочы.
- Я не магу сказаць дакладна, - нарэшце вымавiла яна. - Гэта мусiла быць о, вядома - гэта мусiла быць недзе ў пяць хвiлiн дзевятай. Калi я вярталася назад, iдучы каля дома, то пачула гонг, а потым гэты дзiўны гук. Я паспяшалася, бо падумала, што гэта другi гонг, а не першы.
- А, дык вы падумалi гэта - i вы не спрабавалi адчынiць акно кабiнета, калi стаялi там на клумбе?
- Калi папраўдзе, спрабавала. Я падумала, яго можна адчынiць, i будзе хутчэй увайсцi такiм чынам. Але яно было зачынена.
- Значыцца, усё зразумела. Я вiншую вас, мадам.
Яна са здзiўленнем паглядзела на яго.
