Мечаны (на белорусском языке) - Лондон Джек (книги бесплатно без регистрации полные txt) 📗
Аднойчы я быў сведкам, як Мечаны сцягнуў са склепа ў маёра Дынвiндзi такi цяжкi кавалак ласяцiны, што ледзь скакаў, толькi на адзiн крок апярэджваючы кухарку-iндыянку мiстэра Дынвiндзi, якая гналася за iм з сякераю ў руках. У той час, калi Мечаны ўзабраўся на ўзгорак, а кухарка перастала даганяць, з хаты выбег сам маёр Дынвiндзi i разрадзiў свой "вiнчэстэр" у паветра. Ён двойчы зараджаў стрэльбу, расстраляў усе патроны, але нi разу не зачапiў яго. А крыху пазней прымчаўся палiцэйскi i аштрафаваў маёра за стральбу з агнястрэльнай зброi ў межах горада. Маёр заплацiў штраф, а мы са Стывам заплацiлi маёру за ласяцiну па адным даляру за фунт мяса разам з касцямi. Ён сам купляў гэтую ласяцiну па такой цане: мяса ў той год было дарагое.
Я вам расказваю толькi пра тое, што бачыў на свае вочы. Цяпер расскажу яшчэ пра адзiн выпадак. Я бачыў, як Мечаны правалiўся ў палонку. Яго, як саломiнку, адразу засмактала цячэннем пад лёд, таўшчыня якога перавышала тры футы. Ядраў трыста нiжэй па цячэннi была другая вялiкая палонка, з якой бралi ваду ў бальнiцу. Дык вось Мечаны вылез з гэтай палонкi, атросся, абгрыз лёд памiж кiпцюрамi, выбраўся на бераг i аббрахаў здаравеннага ньюфаўндленда, што належаў прыiскаваму камiсару.
Увосень 1898 года з апошняй вадой мы адправiлiся на баграх уверх па Юконе - пакiравалiся да ракi Сцюарт. Мы забралi з сабой усiх сабак, акрамя Мечанага. Мы вырашылi: даволi кармiць яго. Калi ўзяць разам той час, тыя грошы, клопаты i правiянт, асаблiва правiянт, што патрацiлi на яго, то атрымлiвалася, што Мечаны каштаваў нам значна болей, чым мы ўтаргавалi, калi прадавалi яго на Чылкуцкiм перавале. Вось чаму мы прывязалi Мечанага ў хацiне, а самi пагрузiлiся ў лодку з усёй нашай амунiцыяй. У тую ноч мы разбiлi лагер у вусцi Iндыян-рывер. Мы са Стывам былi вельмi радыя, што збавiлiся ад Мечанага. Што толькi Стыў не вытвараў, а я сядзеў, ухутаўшыся ў коўдру, i памiраў ад смеху, гледзячы на яго. Раптам на наш лагер абрушыўся ўраган. Каб вы толькi бачылi, як Мечаны наляцеў на сабак i як даў iм наганяй, дык валасы ў вас сталi б дыбам. Але як, скажыце, калi ласка, змог ён адвязацца? Думайце самi! У мяне не ўкладваецца ў галаве. А як ён змог перабрацца цераз Клондайк-рывер? Гэта таксама пытанне! I, нарэшце, адкуль мог ён ведаць, што мы паплылi ўверх па Юконе? Мы ж плылi па вадзе, I Мечаны не мог знайсцi нас па слядах. Праз гэтага Мечанага мы зрабiлiся проста-такi прымхлiвыя. Ён дзейнiчаў нам на нервы, i, па праўдзе кажучы, мы яго трошкi пабойвалiся.
Замаразкi засталi нас у вусцi залiва Хендэрсон, дзе мы абмянялi Мечанага на два мяшкi мукi ў адной групы, якая кiравалася ўверх па Вайт-рывер у пошуках медзi. Да прызначанага месца гэтая група так i не дайшла. Яна таямнiча знiкла, не пакiнуўшы пасля сябе нi людзей, нi сабак, нi нартаў - нiчога. Яна бясследна прапала i стала адной з неразгаданых загадак гэтага краю. З цяжкасцю падымалiся мы ўверх па Сцюарце. А праз шэсць тыдняў у наш лагер прыплёўся Мечаны. Ён быў як шкiлет, ледзь-ледзь цягаў ногi. Але ж такi прыйшоў да нас. I вось што мне цiкава: хто гэта сказаў Мечанаму, што мы ў вярхоўi Сцюарта? Мы ж маглi падацца ў якое хочаце iншае месца. Як жа ён мог даведацца? Што вы на гэта скажаце?
Ад Мечанага немагчыма было збавiцца. У Мэе Мечаны распачаў бойку з сабакам аднаго iндзейца. Гаспадар сабакi кiнуўся да Мечанага з сякераю, але прамахнуўся i забiў свайго сабаку. Кажыце, што хочаце, пра магiю, з дапамогай якой можна адводзiць убок кулi, але што датычыць мяне, дык я лiчу, што адвесцi поглядам сякеру ў руках вялiкага iндзейца значна цяжэй. Я на свае вочы бачыў, як Мечаны зрабiў гэта. Той iндзеец не хацеў забiваць свайго сабаку; можаце паверыць мне.
Я ўжо казаў пра тое, як Мечаны знiшчаў нашыя мясныя прыпасы. Мы ледзь не памерлi ад голаду ў той год. Навокал не было нiякай жыўнасцi, якую можна было б забiць. А апрача таго мяса, якое зжор Мечаны, у нас болей нiчога не было. Аленi адышлi за сотнi мiль, а следам за iмi адышлi i iндзейцы з сваiмi прыпасамi. Вось якiя былi нашыя справы. Наблiжалася вясна, i нам не аставалася нiчога iншага, як толькi чакаць, калi з ракi сыдзе лёд. Мы зусiм схуднелi i вырашылi з'есцi нашых сабак. Першага мы вырашылi з'есцi Мечанага. Вы ведаеце, што ён зрабiў, гэты сабака? Ён непрыкметна знiк. Скажыце, калi ласка, як ён прачытаў нашыя думкi? Мы не спалi ночы навылёт, падпiльноўваючы яго, але ён так i не паявiўся. А мы тым часам елi другiх сабак. Такiм чынам мы з'елi ўсю запрэжку.
А потым было вось што. Вы можаце сабе ўявiць, што робiцца, калi на вялiкай рацэ ломiцца лёд i мiльёны тон яго нясуцца з ровам па цячэннi. Iльдзiны з трэскам ломяцца, налазячы адна на адну. I вось у самай гушчы гэтай мешанiны, якую з ровам i грукатам неслi воды Сцюарта, мы ўбачылi Мечанага. Вiдаць, ён хацеў перабрацца цераз раку вышэй па цячэннi, калi лёд крануўся. Мы са Стывам лямантавалi ад радасцi, насiлiся ўзад i ўперад па беразе, кiдаючы ў паветра нашыя шапкi, душачы адзiн аднаго ў абдымках: Мечанаму прыйшоў канец. У яго не было нiводнага шанцу з мiльёна выбрацца з гэтага ледзянога пекла. Ды што там з мiльёна - у яго не заставалася нiякага шанцу. Як толькi лёд сышоў, мы пагрузiлiся ў лодку i паплылi па цячэннi да Юкона, а потым - унiз па Юконе да Доўсана. Па дарозе мы спынiлiся на тыдзень у вёсцы, якая тулiлася ў вусцi залiва Чэндэрсон. Першае, што мы ўбачылi, як толькi прычалiлi да берага ў Доўсане, быў Мечаны. Ён сядзеў навастрыўшы вушы i чакаў, калi мы прычалiм. Разявiўшы пашчу, нiбы ўсмiхаючыся, ён вiляў хвастом, выказваючы сардэчнае запрашэнне спынiцца ў Доўсане. Як яму пашанцавала выбрацца тады з таго ледзянога пекла? Як ён даведаўся, што мы кiруемся ў Доўсан? Як ён змог з дакладнасцю да хвiлiны вызначыць час нашага прыбыцця, каб потым сустрэць нас на беразе?
Чым больш я думаю пра Мечанага, тым больш пераконваюся, што на свеце ёсць такiя рэчы, якiм навука не пад сiлу. Нi адна навука не зможа растлумачыць Мечанага. Ён - асаблiвая фiзiчная з'ява цi нават мiстычная, i, як я разумею з вялiкай часткай тэасофii.
Кландайк - добры край. Я да гэтага часу мог бы жыць тамака i зрабiўся б мiльянерам, калi б не Мечаны. Ён iрваў мне нервы. Я цярпеў яго два гады. Нарэшце маё цярпенне лопнула. Улетку 1899 года я выйшаў з гэтай гульнi. Я нiчога не сказаў Стыву. Я проста ўцёк. Але спачатку я ўладзiў усё як найлепей. Я напiсаў Стыву запiску. I прыклаў да яе торбачку з пацучынай атрутай, растлумачыўшы, што з ёю рабiць. Мечаны давёў мяне да таго, што я стаў як шкiлет. Нервы мае зусiм здалi, i я кожны раз усхоплiваўся i азiраўся, хоць навокал не было нi душы. Але як толькi я адчапiўся ад Мечанага, адразу акрыяў. Я пацяжэў на дваццаць фунтаў, перад тым як дабраўся да Сан-Францыска, а да таго часу, як я пераправiўся на пароме ў Окленд, я ўжо зусiм увайшоў у колiшнюю форму, так што нават жонка марна разглядвала мяне з усiх бакоў, стараючыся знайсцi ўва мне перамены.
