La Eksterordinara Lando Oz - Baum Lyman Frank (список книг .TXT) 📗

Mi supozas ke ciu leganto de ci tiu libro scias kioestas birdotimigilo; sed Jocjo Kukurbokapo, kiuneniam vidis tian kreajon, pli surprizigis per siarenkontigo kun la rimarkinda Rego de la SmeraldaUrbo ol per ciu alia sola sperto dum sia mallonga vivo. Lia Mosto la Birdotimigilo estis vestita perpaligintaj bluaj vestajoj, kaj lia kapo estis nur saketoplena de pajlo, sur la saketo estis krude pentritajokuloj, oreloj, nazo, kaj buso, por reprezenti vizagon. La vestajoj estis ankau plenigitaj per pajlo, tiomsenarte kaj senzorge ke la kruroj kaj brakoj de LiaMosto aspektis pli buloplenaj ol necesis. Sur liajmanoj estis gantoj longa ?ngraj, kaj ili estis plenigitajper kotono. Pajleroj sin pusis tra la mantelon de lamonarko, kaj ankau tra liajn kolon kaj botosuprojn. Sur sia kapo li portis multepezan oran krononornamitan per multaj brilantaj juveloj, kaj la pezo detiu krono ci ?s lian brovon, tiel ke lia pentrita vizagoricevis penseman esprimon. Efektive, nur la kronoindikis mostecon; ciel alie, la Birdotimigilo-Rego estissimpla birdotimigilo —malrigida, malgracia, kaj malvera. Sed kvankam la stranga aspekto de Lia Mosto laBirdotimigilo sajnis stranga al Jocjo, tamen egalemiriga estis la ?guro de la Kukurbokapo al laBirdotimigilo. La purpura pantalono kaj la palrugavesto kaj ruga cemizo pendis malstrikte sur la lignajartikoj faritaj de Tip, kaj la cizita vizago sur lakukurbo ridetis, kvazau gia portanto konsideris lavivon la plej gaja afero imagebla. Unue, efektive, Lia Mosto supozis ke lia kuriozavizitanto ridas pro li, kaj li emis malaprobi tianmalrespekton; sed ne senkiale la Birdotimigilo akirisla reputacion ke li estas la plej saga ulo en la LandoOz. Li pli zorge ekzamenis la vizitanton, kaj libaldau trovis ke la formo de Joco estis cizita tiel kela rideto ne estis sangebla, kaj ke li ne povus aspektiserioza malgrau cia volo. La Rego parolis la unua. Rigardinte Jocjon dumkelkaj minutoj li diris permirtono:

“El kie vi venis, kaj kielvi vivigis? ”

“Pardonu, via Mosto, ”respondis la Kukurbokapo; “sed mi ne komprenas vin. ”

“Kion vi ne komprenas? ”demandis la Birdotimigilo.

“Nu, mi ne komprenas vian lingvon. Komprenu, mi venis el la Lando de la Gilikuloj, do mi estasfremdulo. ”

“Kompreneble! ”kriis la Birdotimigilo. “Mi memparolas la lingvon de la Mangtuloj, kiu ankau estasla lingvo de la Smeralda Urbo. Sed vi, supozeble, parolas la lingvon de la Kukurbokapoj? ”

“Guste tiel, Mosto, ”respondis la aliulo, riverencante; “sekve ni ne povos kompreni unu laalian. ”

“Ja domage, ”diris la Birdotimigilo, penseme. “Nibezonas interpretiston. ”

“Kio estas interpretisto? ”demandis Jocjo.

“Persono kiu komprenas kaj mian lingvon kaj lavian. Kiam mi parolis, la interpretisto povas diri al vikion mi celis komuniki; kaj kiam vi diris ion, lainterpretisto povas diri al mi kion vi volis komuniki. Car la interpretisto scias paroli ambau lingvojn, kajne nur kompreni ilin. ”

“Certe tre lerta persono, ”diris Jocjo, tre felica carekzistis tiom simpla solvo de la problemo. Do la Birdotimigilo ordonis ke la Soldato kun laVerda Barbo sercu inter la civitanaro por trovipersonon kapablan kompreni la lingvon de laGilikuloj kiel ankau la lingvon de la Smeralda Urbo, kaj tuj venigu tiun personon. Kiam la Soldato foririntis, la Birdotimigilo diris:

“Bonvolu sidigi dum ni atendos. ”

“Via Mosto forgesas ke mi ne komprenas vin, ”respondis la Kukurbokapo. “Se vi volas ke mi sidigu, vi devos indiki tion per signo. ”La Birdotimigilo venis de sur sia trono kaj pusisbraksegon malantau la Kukurbokapon. Post tio, lisubite pusis Jocjon, kio sternigis lin sur la kusenojntiom senorda ke li faldigis kiel postrancilo, kaj nurtre malfacile li reordigis sin.

“Cu vi komprenas tiun signon? ”demandis LiaMosto, gentile.

“Plene, ”deklaris Jocjo, etendante siajn brakojn porturni sian kapon, car la kukurbo estis forturnigintasur la stangeto kiu subtenis gin.

“Vi sajnas trorapide farita, ”komentis laBirdotimigilo, rigardante la klopodon de Jocjo sinordigi.

“Ne pli ol via Mosto, ”li honeste respondis.

“Sed ni diferencas ci tiel, ”diris la Birdotimigilo, “ke mi ?eksigas sed ne rompigas, dum vi povasrompigi sed ne ?eksigi. ”

Tiumomente la soldato revenis kondukantejunulinon permane. Si aspektis tre dolca kaj modesta, kaj havis belan vizagon kaj belajn verdajn okulojn kajverdan hararon. Delikata verda silka jupo atingis siajngenuojn, kaj videblis silkaj strumpoj broditaj kundesegno de pizgusoj, kaj verdaj satenaj panto ?oj kiujnornamis laktukoj anstatau bantoj kaj bukloj. Sur siasilka talio estis broditaj trifolioj, kaj si surportis gajanjaketon ornamitan per brilantaj smeraldoj samgrandaj.

“Nu, jen malgranda Jelea Kon ?taj! ”elkrietis laBirdotimigilo, dum la verda junulino klinis sian belankapon antau li. “Cu vi komprenas la lingvon de laGilikuloj, karulino? ”

“Jes, Mosto, ”si respondis, “car mi naskigis en laNorda Lando. ”

“Do vi interpretos por ni, ”diris la Birdotimigilo, “kaj klarigos al ci tiu Kukurbokapo kion ajn mi diros, kaj ankau klarigos al mi kion ajn li diros. Cu jenkontentiga arango? ”li demandis al sia gasto.

“Tute kontentiga, ”estis la respondo.

“Do demandu al li, unue, ”pludiris la Birdo-timigilo, turninte sin al Jelea Kon ?taj, “kial li venisal la Smeralda Urbo. ”Sed anstataue, la knabino, kiu atente rigardis Jocjon, 78diris al li:

“Vi ja estas miriga persono. Kiu faris vin? ”

“Knabo nomita Tip, ”respondis Jocjo.

“Kion li diras? ”demandis la Birdotimigilo. “Miajoreloj certe trompis min. Kion li diris? ”

“Li diras ke sajne la cerbo de via Mosto putris, ”respondis la knabino, modeste. La Birdotimigilo movis sin malkviete sur sia trono, kaj palpis sian kapon per sia maldekstra mano.

“Kiel utile estas, kompreni du apartajn lingvojn, ”lidiris, gemante perplekse. “Demandu al li, karulino, culi kontrauas enkarcerigi pro insultado al la reganto dela Smeralda Urbo. ”

“Mi ne insultis vin! ”protestis Jocjo indigne.

“Cit —Cit! ”avertis la Birdotimigilo; “atendu, Jeleatradukos mian parolon. Kial ni havu interpretiston, sevi interrompas tiel senhonte? ”

“Bone, mi atendos, ”respondis la Kukurbokapo, koleravoce —kvankam lia vizago plu ridetis kiel ciam.

“Traduku la parolon, junulino. ”

“Lia Mosto demandas cu vi estas malsata, ”diris Jelea.

“Ho, tute ne! ”respondis Jocjo, pli felice, “car mi nekapablas mangi. ”

“Nek mi, ”komentis la Birdotimigilo. “Kion lidiris, Jelea, karulino? ”

“Li demandis cu vi scias ke unu el viaj okulojpentrigis pli granda ol la alia, ”diris la knabino petole.

“Ne kredu sin, Mosto, ”kriis Jocjo.

“Ho, mi ne kredas sin, ”respondis la Birdotimigilotrankvile. Li severe rigardis la knabinon kaj demandis:

“Cu vi estas tute certa ke vi komprenas lalingvojn de kaj la Gilikuloj kaj la Mangtuloj? ”

“Tute certa, Mosto, ”diris Jelea Kon ?taj, klopodante ne ridi pri la regulo.

“Do kial mi sajne mem komprenas ilin? ”demandis la Birdotimigilo.

“Car ili estas unusama lingvo! ”deklaris laknabino, kiu nun ridis gaje. “Cu via Mosto ne sciaske en la tuta lando Oz oni parolas nur unulingvon? ”

“Cu vere? ”kriis la Birdotimigilo, kiun tretrankviligis audi tion; “sekve, mi facile povus meminterpreti por mi! ”

“Mi plene kulpas, Mosto, ”diris Jocjo, aspektanteiom embarasita, “mi kredis ke ni nepre parolasapartajn lingvojn, car ni venis el apartaj landoj. ”

“Do pro tio avertigu ke vi neniam pensu, ”respondis la Birdotimigilo, severe. “Car se oni nepovas sage pensi, estas preferinde resti senparolekvazau pupo sencerba —kaj tio vi certe estas! ”

“Jes ja! — Nepre jes ja! ”konsentis la Kukurbokapo.

“Mi opinias, ”pludiris la Birdotimigilo, pli milde, “ke via farinto perdigis al si kelkajn bonajn tortojnpor krei senvaloran viron. ”

“Mi certigas al via Mosto ke mi ne petis kreigi, ”respondis Jocjo.

“Ha! Same pri mi, ”diris la Rego, agrable. “Do, car ni diferencas de ciuj ordinaraj homoj, niamikigu. ”

“Plenkore! ”fervore diris Jocjo.

“Kion? Cu vi havas koron? ”demandis laBirdotimigilo, surprizite.

“Ne; mi parolis nur imageme —mi povas diri, ?gure, ”diris la aliulo.

“Nu, via plej elstara ?guro sajnas esti ligna ?guro; do mi devas peti vin ne imagi, car vi ne havas cerbondo vi ne rajtas imagi, ”averte diris la Birdotimigilo.

“Tute prave! ”diris Jocjo, tute sen kompreno. Lia Mosto forsendis Jelean Kon ?tajon kaj laSoldaton kun la Verda Barbo, kaj kiam ili foriris liperbrake kondukis sian novan amikon en la korton, por ludi per jettringoj.